AB‘de enerji tasarrufu ve küresel ısınmayla mücadelede aldığı kademeli kararlar doğrultusunda önce 100, ardından 75 wattlık akkor ampullerin üretimi, satışı ve ithalatı yasaklanmıştı. Hazırlanan program uyarınca 1 Eylül 2011 tarihinden itibaren 60 wattlık akkor ampuller yasak kapsamına alınmış ve bu yılın Eylül ayına kadar piyasadaki bütün klasik akkor ampullerin satış, üretim ve ithalatının yasaklanması hedeflenmişti.
Yasak ile AB ülkelerinin yılda toplam 40 milyar kilovatsaat enerji tasarrufun bulunması böylece karbondioksit emisyonunun yılda 15 milyon ton düşürülmesi amaçlanmıştı.
Ampul konusunda ithalata bağımlı olduğu için Türkiye’yi doğrudan etkilemesi beklenen uygulamanın ardından enerjiden yüksek tasarruf sağlayan ve LED ampullerin fiyatlarının artması bekleniyor.

“Alışkanlıklar kolay değişmeyecek”
Türkiye ‘de faaliyet gösteren ampul ithalatçısı Cempa firmasının sahibi Cem Çetinalp, yüksek enerji harcayan akkor lambaların kaldırılmasındaki amacın, enerji tasarrufu sağlamak ve aydınlatma yolu ile atmosfere yayılan karbondioksit emisyonunu azaltmak, çevre dostu ürünlerin kullanımını etkinleştirmek olduğunu söyledi. Türkiye ‘de AB ülkelerinde alınan kararlarla gerçekleştirilecek uygulamaların enerji tasarrufu sağlayacağını ifade eden Çetinalp, “Ancak alışkanlıklarımızı değiştirmek kolay olmayacaktır. Akkor ampullerin yasaklanması enerji tasarruflu ampullerin ve LED ürünlerin fiyatını artıracaktır. Bu da nihai kullanıcıya etki edecektir” dedi. Bir geçiş süreci yaşanacağını ve fiyatların zamanla kırılma noktasına geleceğini belirten Çetinalp, 350-400 milyon dolarlık ampul pazarına sahip Türkiye ‘nin, ampulü ithal ettiğini söyledi.

“Son nokta LED teknolojisi”
Geçmiş yıllarda Tekfen firmasının yaptığı imalat girişimini şimdi Vestel’in yaptığını dile getiren Çetinalp, “Büyük bir yatırım projesi. Ancak aydınlatma ürün gamı oldukça geniş yelpazeli bir sektör, bunun yüzde 80’lik kısmını da ampul oluşturuyor. Bütçe tasarrufu için evlerimizde kullandığımız tasarruflu ampuller, Türkiye ‘de yaklaşık 20 senedir kullanılmaktadır, ancak son gelinen nokta LED teknolojisidir” diye konuştu. Uygulamanın ertelenmesinin ithalatçı açısından çok fazla bir anlamı olmayacağını belirten Çetinalp, özellikle uzakdoğuda fiyatlar esnek olsa da 6 ay sonra gelen bir uygulamanın bugünün pazar satışında gözle görülür bir rant sağlamayacağını kaydetti.
Yeni dönemle beraber stoklarında ürün bulunan ithalatçının satış fiyatında artış sağlayacağını bu durumun da stoklar eriyene kadar piyasada rekabete neden olacağını anlatan Çetinalp, ikame olarak ithal edilecek ürünün fiyatı akkor lambaların fiyatının üstünde olacağını söyledi.

Uygulamanın ardından tasarruflu ampullerin fiyatında artış olması söz konusu olabileceğini ifade eden Çetinalp, Türkiye ‘de yaygın olarak 100 wattlık ampullerin kullanıldığını kullanım tasarruflu ampullerin ise yüzde 20 daha az enerji ile aynı ışık oranını sağladığını sözlerine ekledi.

Yerli üretici yok
Her mekanda kullanılan ve küresel anlamda önemli bir pazar olan ampul sektöründe tek yerli üretici Tekfen 2002’de üretimi durdurduğu için yerli üretici bulunmuyor. Söz konusu firma fabrikanın kapatılmasının ardından Çin’den ithal ettiği ampulleri piyasaya sunuyor. Öte yandan, 2000’li yılların başında General Elektrik, Philips gibi küresel firmalar üretim yapılarında değişikliğe gittikleri gerekçesiyle Türkiye ‘deki fabrikalarını kapattı. Bu arada Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın geçen yıl Ağustos ayında yayımladığı bir tebliğ ile doğrusal olmayan ev tipi lambaların, ev dışında kullanılmak üzere piyasaya arz edilse veya başka ürünlerle bir arada bulunsa bile piyasaya arz edilmeleri ile ilgili çevreye duyarlı tasarım gerekleriyle özel amaçlı lambalara ait ürün bilgilerine ilişkin şartlar belirlenmişti. Tebliğe göre, doğrusal olmayan ev tipi lambaların belli çevreye duyarlı tasarım gereklerini karşılamak zorunda olduğu hükme bağlanmıştı.

AA